احداث استخر ذخیره اسید و هیپ لیچ با ژئوممبران

هیپ لیچینگ (Heap Leaching)

فرآیندی است که طی آن ماده ای را که به عنوان هدف در نظر داریم ،با انحلال در یک حلال مناسب جدا میکنیم و سپس با روشهای خاصی میتوان ماده هدف را از حلال استخراج کرد .  این فرایند در صنایع شیمیایی و معدنی بسیار پرکاربرد میباشد.

با توجه به دلایل فوق‌الذکر ژئوممبران‌ها ماده‌ای خنثی هستند که با اسید هم واکنش نشان نمی‌دهند.
به دلیل وجود این خصلت تنها گزینه برای احداث استخر ذخیره اسید و حوضچه‌های هیپ لیچ و لیچینگ است.

هیپ لیچینگ یا تئوری استخراج جامد مایع در نگاه اول تکنولوژی ساده ای به نظر می رسد اما در واقع عملیاتی پیچیده است متخصصان زیاد و پروتکل های خاصی در جریان موفقیت این عملیات نظیر مهندسان معدن ،زمین شناس ، مهندس ژئوتکنیک، شیمی دانان ، متخصصان محیط زیست و… در گیر هستند .

مزایای هیپ لیچینگ و استخر ذخیره اسید

کاهش هزینه سرمایه گذاری و هزینه اجرایی

بازپرداخت سریع

عدم تولید پسماند زاید

طراحی و تجهیزات ساده

آسیب کمتر به محیط در احداث استخر ذخیره اسید

آماده سازی و ساخت و ساز سریع

کاهش مصرف انرژی و آب

امکان استحصال فلزات باارزش از پسماندها

شرح فرآیند هیپ لیچینگ مس و استخر ذخیره اسید

 · از روش­ های مهم لیچینگ می توان به لیچینگ درجا، لیچینگ توده ­ای یا هیپ لیچینگ، لیچینگ ستونی یا حوضچه ­ای، لیچینگ همزنی یا مکانیکی، لیچینگ تحت فشار یا اتوکلاو و لیچینگ به کمک باکتری (لیچینگ باکتریایی، لیچینگ میکروبی یا …

جهت جلوگیری از نشت اسید و مایعات آلوده کننده آب و خاک به محیط زیست اطراف معدن ها ، بهترین روش عایق بندی مخزن و حوضچه نگهداری مواد خاص با ورق ژئوممبران است.

امروزه استفاده از ورق ژئوممبران با مقاومت بالایی که در مقابل عوامل خورنده دارد در عایق بندی سد باطله ، حوضچه تبخیر ، ​مخزن و استخرهای لیچینگ معادن  و استخر ذخیره اسید متداول شده است.

ژئوممبران ماده ای خنثی می باشد و با اسید هم واکنش نشان نمی دهد، به خاطر این خصلت تنها گزینه برای احداث استخر ذخیره اسید، ورق ژئوممبران می باشد.

از استخر ذخیره اسید به منظور نگهداری مواد اسیدی از جمله: اسید سولفریک، اسید نیتریک، اسید کلریک و سود ها استفاده میشود.
از کاربرد دیگر این حوضچه ها میتوان به منظور آبکاری متریال های مختلف ازجمله آلومینیوم، روی و… اشاره کرد.
این حوضچه ها با توجه به نیاز مشتری دارای کویل های سرمایشی و گرمایشی هستند که قطر و طول کویل ها با توجه به سرمایش و گرمایش تعریف شده از جانب مشتری قابل طراحی هستند.

همچنین ظرفیت این نوع حوضچه ها با توجه به نیاز مشتری از 100 لیتر تا 10000 لیتر متغیر است.

فرایند استخر ذخیره اسید

در کویل های سرمایشی از یک یونیت سرمایشی به منظور سرد کردن سیال داخل لوله های کویل استفاده میشود که دمای آن را میتواند از منفی 20 درجه تا 20 درجه سانتی گراد خنک کند.
در کوبل های گرمایشی از یک دیگ گرمایشی جهت گرم کردن سیال آن در بازه گرمایشی 60 تا 120 درجه سانتی گراد استفاده شود.

✔ نحوه اجرا پوشش های ضد اسید و محافظ مواد شیمیایی و انواع آن در استخر ذخیره اسید

در صنعت، بخش هایی وجود دارد که بتن تحت تاثیر مستقیم آب شور (کیسون ها و آبگیرهای ورودی آب در واحد های آبسازی پتروشیمی) یا مواد خورنده و پسماندهای بیمارستانی و نفتی (تصفیه خانه های فاضلاب و سپتیک تانک های بیمارستان)

و اسید و باز قوی (تصفیه خانه های شیمیایی، سالن های تولید، محوطه پمپ های تزریق واحد خنثی سازی، پایپ راک های لوله های انتقال یا مخازن ذخیره اسید و باز، سالن ها و ترنچ های سالن بخار نیروگاه ها) قرار دارد.
انتخاب پوشش مناسب ضد خوردگی نیازمند دانش گسترده ای در زمینه مقاومت شیمیایی مواد مختلف بر اساس شدت و ضعف میزان خوردگی و قدرت اسید ها و باز هاست.

مراحل ایجاد هیپ لیچ به شرح ذیل می باشد :

ایتدا سطح مورد نظر را با شیب خاصی تسطیح کرده و لایه ای به ضخامت  حدودی 30 الی 80 سانتی متر خاک دانه بندی شده بر روی آن ریخته و فشرده سازی انجام می شود .سپس برای عایق شدن و عدم نفوذ مواد به سطح زیرین ، لایه ای از ژئوممبران و یا سایر عایق های مناسب بر روی آن اجرا میشود .

مرحله بعد  اجرای لایه زهکشی و انجام لوله کشی مربوطه به آن می باشد ، سپس محصول مورد نظر (سنگهای دانه بندی شده حاوی ماده معدنی)  به کمک تجهیزات انتقال به منطقه هیپ لیچ انتقال یافته  و بار ریزی آن به ارتفاع حدودی 8 الی 15 متر به صورت توده ای انجام می شود.

 سپس عامل لیچینگ که یک ماده شیمیایی و غالبا اسیدی می باشد، از بالای توده بر روی  تل خاک معدنی پاشیده و توسط لوله کشی هایی که در لایه زهکشی تعبیه شده‌ بود، جمع‌آوری می‌گردد این سیکل تا زمانی ادامه می یابد که محلول به درصد خاصی از ماده معدنی که از قبل محاسبه شده برسد و سپس سایر فرایند لازم برای استحصال روی آن انجام میشود.

مجموعه مهندسی آرین خاک ایرانیان، با یک دهه سابقه فعالیت در تولید و تامین محصولات ژئوممبران، ژئوتکستایل، دیمپل شیت و دیگر خانواده محصولات ژئوسنتتیک، بهترین محصولات را برای مشتریان در سرلسر دنیا و پروژه های بین المللی عرضه می نماید.