ایزولاسیون سد: با عدم رعایت ملاحظات اجرایی در آب بندی مخازن بتنی مثل سد گاهی اوقات براثر نشستهای نامتقارن و عوامل محیطی امکان ایجاد ترک خوردگی و نشت وجود دارد, یکی از روشهای آب بند نمودن مخازن , کانالها و لاگونهای تصفیه فاضلاب , تونلها و استخرهای کشاورزی بدون لاینینگ بتنیو . . . استفاده از ورقهای پلیمری ژئوسنتیتک یا کامپوزیت است , در این نوشتار به بررسی کاربرد و نحوه اجرای این ورقها در ایزولاسیون سدهای خاکی نفوذ پذیر می پردازیم.
در کنار استفاده سایر روشها چون استفاده ازپوششهای صنعتی در آببندی بتن مخازن روباز به دلیل تأثیر اشعه ماورای بنفش و عوامل دیگر در تخریب سطح به مرور زمان کارایی خود را ازدست می دهند. عدم توجه به انقباض بتن و کرنشهای حرارتی در طراحی مخازنی که در گذشته ساخته می شده اند و عدم توجه به درزهای حرکتی مناسب انقباضی , انبساطی و لغزشی و نشستهای نامتقارن امکان ایجاد ترکهای سطحی و مویین وجود دارد که در یک محیط خورنده مثل لاگونهای فاضلاب امکان نفوذ و گسترش این ترکها وجود دارد یکی از راههای آببندی استفاده از ترکیب ژئوتکستیال برای درگیری و ایجاد سطح زبرو ژئوممبران می باشد.
معرفی برخی از ژئوسنتتیک های مهم
ژئوتکستایل
ژئوتکستایلها دارای 2 نوع کلی منسوج بافته و غیر منسوج نبافته می باشند که بر پایه پلی استر و پلی پروپیلن و ترکیبی از سایر مواد پلیمری با ضخامتها و ابعاد گوناگون تولید می شود و با توجه به مقاومت مکانیکی دارای کاربردهای متنوعی شامل تقویت بستر, کاهش ضخامت لایه های گوناگون خاک اساس و زیر اساس , جلوگیری از ایجاد ترک در روکشهای آسفالت , جداکننده بین لایه های گوناگون خاک جهت جلوگیری از تداخل دانه بندی ها به یکدیگر, فیلتراسیون و سیستمهای زهکشی , لایه های محافظتی ورقهای ژئو ممبران در تقابل نیروهای پانچ , یک المان سازه ای در طراحی و ساخت خاکریزها , شیبها و شیروانیهای خاکی ,
ژئوممبران
غشاءآببند و غیرقابل نفوذ برپایه پلی اتیلن هردو نوع با پلی اتیلن با چگای بالا می باشد که ضخامتهای متفاوت ( PVC) وپلی وینیل کلراید (PP) پلی پروپیلن ، LDPE,HDPE پایین 1,5 و 2 میلیمتربا مقاومتهای مکانیکی ,کششی و ضریب انعطاف پذیری متغیر بوده و به صورت ، 1میلی متری صاف و زبر مضرس تولید می گردد. عرض هر رول ثابت بوده و با افزایش ضخامت, طول رول کاهش می یابد تا وزن هر رول تقریباً 1,5 تن بوده وقابل بارگیری برای جرثقیل باشد. رولهای ژئوتکستایل باعرض 5 متر و طول 4 متر تولید می شود ووزن آن در حدود 60 کیلوگرم، فرد به تنهایی می تواند آن را حمل کند پوشش ژئوممبران جهت ایجاد سطوح آببند و ایزوله ازقبیل لاگونهای تصفیه خانه فاضلاب , کانالهای آبرسانی , مخازن ذخیره آب آشامیدنی, مواد نفتی و شیمیایی, ساخت سایتهای دفن بهداشتی زباله , دریاچه های مصنوعی, استخرهای آبزیان , ایزولاسیون و عایق بندی سازه های زیر زمینی استفاده می گردد در قیاس با روشهای مشابه دارای سهولت و سرعت اجرا با توجه به انعطاف پذیری می توان در مناطق لرزه خیز با توجه به نشستهای غیر متقارن از آنها استفاده کرد.ورقهای ژئوممبران مقاوم در برابر نور خورشید, مقاوم در برابر زلزله ورانش زمین هستند و جلبک وخزه به آن نمی چسبد مشکل اکثر پوششهای صنعتی راندارد مقاوم در برابر – تغیرات درجه حرارت و بسیار با دوام ومقاوم در برابر رویش گیاهان, علفهای هرز و حمله جوندگان است.
اکثر استخرهای خاکبرداری شده و دریاچه های مصنوعی که با ژئوممبران ساخته می شوند دارای مزایایی چون بستری بهداشتی وعاری از عوامل بیماری زا برای آبزیان , حفظ کیفیت و زلالی آب , کاهش هزینه های هوادهی وتغذیه , شستشوی راحت و آسان , عدم چسبندگی جلبک و خزه به جداره می باشد ازاینرو می توان در جوضچه های پرورش ماهی استفاده کرد و برای احداث کانال انتقال آب با توجه به عدم جایگزینی خاکهای گچی ,آهکی و نمکی محل, جلوگیری از هدر رفتن و نشتی آب , سرعت در نصب و پایین بودن هزینه های احداث , ممانعت از رویش نی و علفهای هرز استفاده می شود.
ژئوگریدها
بر پایه پلی اتیلن و پلی استر بوده ودر ضخامت , سایزو ابعاد مختلف به صورت شبکه های 3 بعدی تولید و ارائه می گردند از کاربرد مهم آن در تحکیم بسترهای خاکی بویژه در دیوارهای حائل و کوله پلها می باشد.
دارای قابلیت های:
1- اجرا (Geosynthetic Soil Wall) دیوارهای حائل که با ژئوگرید ساخته می شود با انواع خاکهای موجود
2-رنگ پذیری درساختاردیوار
3- اجرا درزاوایا و قوسهای لازم
4- اجرا در شرایط جوی نامساعد
5-نصب سیستم زهکشی در ساختار دیوار حائل
6- انعطاف پذیری جهت مقاومت در برابر تنشهای محیطی می باشد و امروزه این دیوارها جایگزینی مناسب برای گابیون , دیوار بتنی وزنی , خاک مسلح تسمه ای می باشد
