ژئوتکستایل از جمله محصولات ژئوسنتتیک است و کاربردهای فراوانی در اشکال مختلف و در ترکیب با سایر مواد داشته باشد و در صنایع مختلف زیرساختی، کیفیت ساخت سازه‌ها را تا حد بالایی افزایش دهد.
ژئوتکستایل
ژئوتکستایل منسوجی است که از کنار هم قرار گرفتن الیاف ریز پلیمری و در هم تنیدن آن‌ها تشکیل میشود. این محصول، دو نوع نبافته (Non woven) و بافته (Woven) دارد که بر پایه پلی استر، پلی پروپیلن و ترکیبی از سایر مواد پلیمری ساخته می‌شوند.
نوع ژئوتکستایل بافته نشده، توده‌ای از الیاف است که با استفاده از فشار مکانیکی(Needle Punching)، به هم متصل می‌شوند و یا با استفاده از حرارت و چسب‌های شیمیایی تولید می‌شوند.
ژئوتکستایل، با روش‌های مختلفی مانند سوزنکاری (Needle Punching)، حرارتی (Heat Bonding) و یا شیمیایی (Resin Bonding) تولید میشود و ساختار نمدگونه و بدون تاروپودهای مشخص دارد.
Geotextile محصولی نفوذپذیر است که در زمینه جداسازی، فیلتر کردن، تقویت، حفاظت و یا تخلیه، عملکرد موفقیت آمیزی دارد و در کیفیت ساخت سازه‌های مختلف تاثیر مستقیم دارد.
انواع بافته شده و بافته نشده ژئوتکستایل در پروژه‌های مختلفی نظیر ساخت راه آهن، تونل، به عنوان لایه محافظتی ژئوممبران در ساختن دریاچه‌های مصنوعی و غیره، به عنوان محصولی شناخته شده و کارآمد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ژئوتکستایل می‌تواند در بعضی موارد یک یا چند نقش را در یک پروژه ایفا کند. به عنوان مثال یک لایه ژئوتکستایل می‌تواند از یک لایه عایق مثل ژئوممبران محافظت کند و همزمان آب را زهکشی کند و از سازه خارج نماید.
مزیت‌های ژئوتکستایل
ژئوتکستایل مزیت‌های کاربردی بسیاری دارد که موجب شده در زمینه‌های مختلف عمرانی، معادن، زیرساختی، کشاورزی و غیره مورد استفاده قرار بگیرد. از جمله دلایل این استفاده فراوان از ژئوتکستایل در اکثر کشورهای دنیا، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- اجرای سریع و آسان
- مقاومت بالا در شرایط محیطی مختلف
- هزینه اولیه پایین
- وزن سبک
- آسیب کمتر به محیط زیست
- صرفه‌جویی در زمان و هزینه
ژئوتکستایل در ابعاد و اندازه‌ی متنوعی تولید میشود که باعث شده در طیف گسترده‌ای از مصارف کاربرد داشته باشد و نصب آن نیز برای تکنسین‌ها آسان و سریع باشد.
حفاظت سواحل رودخانه و دریاها
با توجه به فعالیت‌های انسانی در سواحل و دریاها و فرآیند طبیعی، تهدید هایی که مربوط به ویرانی ساحل‌ها میشود، گسترش پیدا کرده است.
با تولید محصولات ژئوسنتتیک، در کشورهایی که با فرسایش ساحل مواجه هستند، استفاده از این محصولات و به طور ویژه ژئوتکستایل لوله شده، به طور فزاینده، افزایش یافته است.
ژئوتکستایل محصولی است که در نتیجه پیوند صنعت منسوجات و عمران طراحی و تولید شده است که در پروژه‌های عمرانی بسیاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. انواع ژئوتکستایل یعنی لایه بافته شده و لایه بافته نشده را می‌توان در شرایط مختلف و برای اهداف گوناگون به کار برد.
ژئوتکستایل یکی از مهم‌ترین محصولاتی است که می‌توان در سواحل رودخانه‌ها و دریاها مورد استفاده قرار داد و به کار بردن این روش برای توانبخشی ساحل‌ها توصیه شده است.
استفاده از لوله‌های ژئوتکستایل برای جلوگیری از فرسایش ساحل‌ها به ویژه در سواحل گرمسیری می‌تواند یکی از بهترین موادی باشد که در این زمینه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
با توجه به مطالعاتی که روی ساحل‌های کشور مکزیک و کشور تایلند انجام شده است، این ماده توانسته بسیار کاربردی و موثر عمل کند.
فرسایش سواحل از نظر طبیعی، یک فرآیند غیر قابل توقف است و رسوبات ساحلی به شکل دائمی، در اثر عوامل گوناگونی همچون جزر و مد، وزش باد و جریان آب در حرکت و جابجایی هستند.
در این میان فعالیت‌های انسانی مانند لایروبی ماسه‌ها و ساخت بندرگاه‌ها نیز بر افزایش سرعت فرسایش سواحل تاثیر بسیاری گذاشته است.
همچنین احتمال تخریب سازه‌های ساحلی با توجه به فرسایش ساحل، بالاست و جلوگیری از فرسایش سواحل، یک نیاز جدی است.
ساخت سازه‌های ساحلی نظیر موج شکن‌ها، طغیان‌گیرها و غیره با استفاده از چوب، سنگ و بتن و با توجه به رویکردهای زیست محیطی و محدودیت استفاده از سنگ‌های طبیعی در سواحل، موجب شده است که استفاده از این لایه‌ها گسترش پیدا کند.
کاربرد ژئوتکستایل در سواحل
در سواحل شنی به منظور محافظت از این سواحل در برابر فرسایش بالا، لوله‌های تولید شده با استفاده از ژئوتکستایل به کار برده میشود.
در زمینه استفاده از این محصول در سواحل شنی، آزمایشات و تحقیقاتی در ساحل یوکاتان کشور مکزیک انجام شده است که در ادامه به شرح آن می‌پردازیم.
در ساحل شمالی یوکاتان کشور مکزیک، فرسایش بسیار شدیدی اتفاق افتاده بود و فعالیت‌های انسانی نیز سرعت و شدت آن را افزایش داده بود. در سال ۲۰۰۲ این سواحل به طور کامل فرسوده شده بودند. تا اینکه تصمیم بر این شد که با تثبیت خط ساحلی، از ادامه روند فرسایش ساحل جلوگیری شود.
در عملیات تثبیت خط ساحلی یوکاتان، از لوله‌های ژئوتکستایل استفاده شد. این لوله‌ها در عمق کم آب نصب شدند و توانستند کارآیی خوبی در از بین بردن امواج داشته باشند. همچنین برای دفع رسوبات شنی نیز از لوله‌های ژئوتکستایل استفاده کردند که بسیار موفق بود. برای داخل این لوله‌ها، از دوغاب شن و ماسه استفاده شد و سپس درون سواحل پمپ شد.
پس از گذشت شش ماه، نتیجه عملیات نشان داد که لوله‌های ژئوتکستایل توانسته‌اند از خروج رسوبات در اثر امواج، به خوبی جلوگیری کنند. نتیجه این تحقیقات و موفقیت آمیز بودن آن، موجب شد که استفاده از این ماده در زمینه جلوگیری از فرسایش سواحل، در تمام دنیا گسترش پیدا کند.
هنگامی که به ساخت یک سازه مث بندرگاه در سواح نیاز داریم، می‌توان با به کار بردن این محصول، توان ساحل را افزایش داد و از تخریب ساحل و سازه با دفع نیروی وارد شده از امواج، جلوگیری کرد.
همچنین همانطور که پیش‌تر گفتیم، ژئوتکستایل آسیبی به محیط زیست وارد نمی‌کند و در نتیجه استفاده از این محصول، خطری متوجه آب و زندگی آبزیان نخواهد شد.
کلام آخر
ژئوتکستایل حاصل پیوند صنعت منسوجات و صنعت عمران است که منجر به تولید محصولی شده است که در زمینه‌های زیرساختی، عمرانی، کشاورزی و غیره کاربرد فراوانی دارد. این محصول در زمینه فیلتراسیون و زهکشی در پروژه‌های مختلف بسیار موثر عمل کرده است. از جمله مصارف این ماده در زمینه جلوگیری از فرسایش سواحل و تثبیت خط ساحلی است که در این زمینه نیز توانسته موفق عمل کند و به خوبی از فرسایش سواحل در کشورهای مختلف جلوگیری کرده است.
