کاربرد صفحات ژئوکمپوزیت در سیستم آبیاری
امروزه رشد روزافزون جمعیت و نیاز به تولید بیشتر محصولات کشاورزی به صورت پایدار، ضرورت استفاده بهینه از منابع تولید را آشکار نموده است. با توجه به اینکه قسمت عمده آب استحصالی از منابع آبی کشور در بخش
کشاورزی مصرف می گردد.
و همچنین کارآیی مصرف آب, در این بخش کمتر از 40 درصد می باشد، بنابراین استفاده بهینه از منابع آبی به عنوان محور اصلی توسعه کشاورزی بایستی مورد توجه قرار گیرد. به دلیل شرایط اقلیمی منطقه و تابش شدید آفتاب، در روش آبیاری سطحی، تلفات تبخیر، باعث هدر رفتن بخش زیادی از آب داده شده به درختان می شود به همین دلیل استفاده از سیستم های آبیاری زیرسطحی به عنوان گزینه ای جهت رفع این مشکلات مطرح می باشد.
از جمله محاسن این سیستم می توان به کارآیی مصرف آب بالاتر، آلودگی کمتر آب های زیرزمینی به دلیل نگه داری زیاد رطوبت خاک و دور آبیاری کوتاه تر، یکنواختی بهتر پخش آب، وضعیت بهتر گیاه از نظر رشد، افزایش کمی و کیفی محصول، کنترل بهتر بیماری ها، مدیریت مناسب کودها و سموم، کنترل علف های هرز، امکان خودکار کردن کامل سیستم، طول عمر بیشتر سیستم، کاهش خسارات ناشی از حیوانات و انعطاف پذیری زیاد سیستم اشاره کرد .
سیستم های آبیاری زیرسطحی به خاطر قرار ندادن آب در معرض تبخیر و رساندن مستقیم آن به منطقه توسعه ریشه گیاه صرفه جویی قابل ملاحظه ای در میزان آب مصرفی داشته است .
بررسی های صورت گرفته نشان می دهد این روش آبیاری به دلیل دسترسی سریع تر ریشه به آب و مواد غذایی از مزایای قابل توجهی برخوردار است.
گرفتگی قطره چکان ها از رایج ترین مشکلات در بهره برداری بهینه از سیستم های آبیاری قطره ای زیرسطحی
می باشد. به طور کلی گرفتگی قطره چکان ها در اثر عوامل فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک ایجاد می شود.
گرفتگی کامل یا جزیی قطره چکان ها در سیستم آبیاری قطره ای زیرسطحی، یکنواختی پخش قطره چکان ها
و در نتیجه راندمان آبیاری را کاهش داده و بنابراین حجم آب آبیاری را افزایش می دهد.
علل گرفتگی قطره چکان ها در شرایط آب و هوایی ایران، ورود مواد فیزیکی معلق به داخل سیستم
می باشد که باعث ایجاد گرفتگی شده و یکنواختی پخش را پایین می آورد.
با وجود اینکه علت گرفتگی قطره چکان ها کاملا شناخته شده است اما هنوز راه حل موفقی برای آن پیدا نشده است. هر چند که تصفیه و اصلاح شیمیایی آب روش مؤثری در پیشگیری خطر گرفتگی لوله ها و قطره چکان ها است، اما این روش نیز در تمام موارد موفقیت آمیز نبوده و مشاهده شده است قطره چکان ها به مرور زمان انسداد پیدا نموده اند.
مشکلی که در روش آبیاری قطره ای زیرسطحی وجود دارد، برگشت آب به داخل قطره چکان ها در حالت
خاموش بودن و کار نکردن سیستم می باشد که آب تحت مکش منفی از خاک به داخل قطره چکان ها برگشته و چون دارای املاح و ناخالصی ها می باشد باعث گرفتگی و مسدود شدن قطره چکان ها در این روش می گردد. تجارب نشان می دهد که در مناطق خشک و نیمه خشک قرار دادن قطره چکان ها در زیر سطح خاک و استفاده از فیلتر جهت جلوگیری از ورود مواد خارجی به قطره چکان می تواند باعث کاهش تبخیر و افزایش طول عمر قطره چکان ها می شود.
ژئوسنتتیک ها موادی هستند که همگام با پیشرفت صنعت پتروشیمی با استفاده از انواع مختلف پلیمرها
ساخته شده و استفاده از آن ها به عنوان مصالحی جدید در رابطه با طرح های آب و خاک مورد استقبال مهندسین و کارشناسان در بسیاری از کشورهای جهان قرار گرفته است.
ژئوکمپوزیت چیست؟
ژئوکمپوزیت ها ترکیبی از ورقه های مختلف ژئوسنتتیک مانند ژئوتکستایل- ژئونت، ژئوتکستایل-
ژئوگرید، ژئوتکستایل- ژئوسل، و غیره است و در بسیاری از موارد به عنوان فیلتر زهکش مورد استفاده قرار می گیرند.
سیستم های فیلتر زهکش باید متشکل از یک سیستم ژئوکمپوزیت مرکب از یک یا دو لایه ژئوتکستایل به عنوان
فیلتر و یک میان لایه ژئونت یا ژئوگرید به عنوان زهکش باشد.
