ایزولاسیون فونداسیون‌ها
حفاظت از سازه‌ها در برابر رطوبت و آب‌های زیرزمین ضروری است و تاثر بسزایی در بالابردن کارایی و عمر مفید سازه دارد. از جهتی انتخاب نوع سیستم آب بندی که متناسب با شرایط پروژه باشد امری پیچیده است. در مناطقی که ارتفاع سطح آب‌های زیرزمینی بالا باشد، آب از سازه‌های هم تراز به واسطه تخلخل بتن و قانون ظروف مرتبطه عبور نموده و به مرور ضمن خوردگی آرماتورها و تخریب بتن، سازه را مملو از آب خواهد نمود.
استفاده از ژئوممبران به عنوان یک سیستم آب بند برای حفاظت از فونداسیون ساختمان‌ها در برابر تاثیرات مخرب آب یک تکنولوژی پیشرفته و ایمن است که به دلیل کارایی بالا استفاده از آن رشد روزافزونی داشته است. با توجه به فرم وجود آب در پروژه (رطوبت، فشار آب موقت، فشار آب دائم) می‌توان از سیستم‌های مختلف لاینینگ و ضخامت‌های متفاوت ژئوممبران بهره برد. اگر سازه ما تحت تاثیر فشار آب دائمی قرار گیرد باید از ژئوممبران حداقل دارای ضخامت 2 میلیمتر استفاده گردد.
مزایای آب بندی فونداسون‌ها با استفاده از ژئوسینتتیک‌ها
- جلوگیری از نفوذ آب
- بالا رفتن عمر مفید سازه
- عملکرد آببندی در دراز مدت
- جلوگیری از زنگ زدگی و اکسید شدن میلگردها (آب بندی خارجی)
- آسیب بر سطح بتن تاثیری بر آببندی این سیستم ندارد
- مقاومت در برابر فشار هیدرواستاتیکی بالا
- توانایی آب بندی در وجه داخلی یا خارجی
- غیر سمی و سازگار با محیط زیست
- مقاوم در مقابل یخ زدگی و تغییرات دمایی
- بر روی سطح بتن قدیمی نیز قابل اجرا می‌باشد
کیفیت ایزولاسیون فونداسیون به عوامل زیر بستگی دارد:
- انتخاب نوع ژئوممبران
- نوع سیستم آب بندی شامل آمایش بستر قبل از اجرا
- نحوه اجرای آب بندی (زهکش، سیستم آب بندی، سیستم محافظ، نوع خاک بستر)
قابلیت آب بندی
مقاومت در برابر نفوذ آب بستگی به جنس ژئوممبران و ضخامت آن به منظور مقابله با تاثیرات فشار وارده و شرایط خاک منطقه دارد.
انعطاف پذیری
این نکته باید درحین انجام پروژه مورد توجه قرار گیرد. با توجه به فرم، زاویه و نشست سازه می‌توان از ژئوممبرانی که سازگار با شرایط باشد استفاده کرد.
مقاومت شیمیایی
با توجه به آلودگی‌های زمین و آب زیرزمینی نوع ژئوممبران تعیین می‌گردد.
ژئوممبران‌ها نقش بسیار مهمی از سیستم آب بند را ایفا می‌کنند. برای اینکه ژئوممبران‌ها به درستی و با کارایی بالا بتوانند در سیسستم آب بندی مشارکت داشته باشند، از مصالح و محصولات دیگر در کنار ژئوممبران‌ها استفاده می‌گردد. تمام مصالح جانبی که در کنار ژئوممبران استفاده می‌شود باید با این محصولات سازگاری مناسبی داشته باشند. مصالحی که می‌توان از آن‌ها در کنار ژئوممبران استفاده کرد به شرح زیر می‌باشند.
- لایه محافظ (ژئوتسکتایل، ورق پلاستیکی و …)
- المان‌های متصل کننده (ورق فلزی روکش شده، واتر استاپ، صفحات فلزی ضد زنگ، انکر و …)
- محفظه و دستگاه تزریق که قادر باشد سیستم آب بندی را بعد از بتن ریزی کنترل و در صورت نیاز تعمیر نماید (واتر استاپ، لوله های تزریق و …)
مفهوم سیستم آب بند:
ایزولاسیون فونداسیون
- بتن مگر
- ژئوتکستایل 500 گرم بر متر مربع
- ژئوممبران PVC0 میلی متر (1.5 میلی متر)
- ژئوتکستایل 500 گرم بر متر مربع
- ورق پلی اتیلن 0.25 میلی متری به عنوان لایه لغزنده و محافظ
- بتن محافظ
واتر استاپ و لوله‌های تزریق به عنوان یک سیستم کنترل و تعمیر، نصب می‌گردند. سطح محدوده کنترل نباید از 100 مترمربع در دال فونداسیون بزرگتر باشد. با استفاده از واتر استاپ‌ها دال فونداسیون باید از دیوارها جدا شود.
سطوح عمودی
سطوح عمودی با قابلیت ایزولاسیون فونداسیون بخش خارجی
- ژئوتکستایل 500 گرم بر متر مربع
- ژئوممبران PVC0 میلی متر (1.5 میلی متر)
- لایه محافظ (مقوا، بلوک بتنی)
- خاکریز
سطوح عمودی با قابلیت ایزولاسیون بخش داخلی
- دیوار حائل
- لایه جداکننده (مانند فوم پلی استایرن به ضخامت 4 سانتیمتر)
- ژئوتکستایل 500 گرم بر متر مربع
- ژئوممبران PVC0 میلی متر (1.5 میلی متر)
- ژئوتکستایل
- دیوار بتنی
سیستم کنترل و تعمیر همانند دال فونداسیون می باشد. واتر استاپ ها در محل اتصال دال و دیوار و یا نزدیک اتصال آن دو نصب می گردند.
نصب سیستم آب بند
آب بندی سطح خارجی
لاینینگ پایین فونداسیون
هنگامی که بتن مگر ریخته شد، سیستم آب بند نصب می‌گردد، که شامل:
- ژئوتکستایل PP با حداقل گرماژ 500 گرم بر متر مربع
- ژئوممبران PVC با ضخامت حداقل 1.5 میلیمتر
- لایه محافظ که می‌تواند یک ورق PVC با ضخامت 1.5 الی 2.0 میلیمتر و یا ژئوتسکتایل با حداقل گرماژ 500 گرم بر متر مربع باشد. کاملا توصیه می‌گردد یک ورق پلی اتیلنی بر روی ژئوتکستایل به عنوان یک لایه محافظ قرار داده شود. ورق پلی اتیلنی از نفوذ شیرابه‌های بتن در داخل ژئوتکستایل جلوگیری به عمل می‌آورد. کر
- در پایان آخرین لایه محافظ که لایه بتن محافظ است بر روی سطح اجرا می‌شود. در صورتی که از واتر استاپ استفاده شود، باید دقت گردد که بتن بر روی آن‌ها ریخته نشود در غیر اینصورت سیستم کنترل و آب بندی کار نخواهد کرد.
لاینینگ بین اسلب و دیوار
سیستم لاینینگ به دلیل این که بتواند به سیستم آب بند دیوار متصل شود باید از هر طرف دال بتنی امتداد پیدا کند. سیستم آب بند گذر کرده از اسلب تا زمانی که دیوارها ساخته نشده باشد باید محافظت گردد.
با توجه به ارتفاع سازه دیوار، دیوار باید طی چند مرحله ساخته شود. بعد از اتمام کارهای بتنی دیوار (بخش اول)، بتن محافظ تراشیده خواهد شد (تصویر بالا) و اتصال بین سیستم آب بند اسلب و دیوار می‌تواند برقرار شود. یک بخش مهم و حساس لاینینگ، تغییر دال افقی به دیوار قائم می‌باشد. فشارهای وارده به این گوشه‌ها تنش جدی و زیادی را ایجاد می‌کنند. بنابراین بسیار مهم می باشد که در این مکان ها از سیستم محافظتی قویتری استفاده گردد.
لاینینگ سطوح عمودی
فیکس کردن سیستم آب بند در بالای دیوار به روش‌های مختلفی انجام می‌پذیرد. امکان نصب و جایگذاری واتر استاپ در بالای قالب بندی وجود دارد. بعد از بتن ریزی، قالب‌ها جمع شده، واتر استاپ تمیز شده و ممبران به واتر استاپ جوش داده می‌شود. استفاده از این روش بسته جهت ایزوله کردن فونداسیون‌ها یک راه حل خوب و مطمئن می‌باشد.
در صورتی که خاکریز از فعالیت‌های بتنی هر بخش دیوار پیروی کند، سیستم آب بندی به صورت موقت نصب خواهد شد. در ادامه مراحل آب بندی، خاکریز تا هر ارتفاع دلخواه دیوار آورده شده و بتن ریزی قسمت بعدی دیوار انجام خواهد شد. بعد از آن قالب بندی‌های این بخش جمع آوری شده و لایه‌های آب بندی اجرا می‌شود. اتصالات موقت زیرین جمع آوری شده و ژئوممبران‌ها جهت دستیابی به توانایی آب بندی مورد نظر جوش داده می‌شوند.
ایزولاسیون فونداسیون داخلی
لاینینگ زیر دال بتنی
انجام ایزولاسیون فونداسیون داخلی پایین اسلب و بعلاوه اتصال آن به دیوار، شبیه ایزولاسیون فونداسیون خارجی آن می‌باشد. عایق‌ها باید به صورت موقت تا ارتفاع خاصی از دیوار (حداقل 30 سانتیمتر) جهت تضمین اتصال خوب عایق و دیوار نصب شوند. اتصالات موقت قبل از ادامه بتن ریزی سطح عمودی باید برچیده شوند. یک ژئوتکستایل باید بین دیوار حائل و ژئوممبران قرار داده شود.
لاینینگ سطوح عمودی
فعالیت‌های آب بندی بعد از بتن ریزی دیوارها انجام می‌شود. عایق باید به ارتفاع قسمت بعدی دیوار بتنی امتداد داده شود و توسط واسط‌هایی به دیوار حائل متصل شود. هنگامی که لاینینگ ادامه پیدا کند، اتصالات موقت برچیده شده و قسمت بعدی سیستم لاینینگ به ممبران‌های نصب شده جوش داده می‌شود.
