در ادامه ی مقالات مربوط به پتروشیمی به سراغ فرآیندهای فیزیکی و شیمیایی این صنعت می رویم.
گروه شرکت بزرگ آرین خاک ایرانیان با بیش از ده سال سابقه درخشان در پروژه های پتروشیمی و ژئوسنتتیک شما را به خواندن این مقاله دعوت می کند.
فرآیند ها یا روش های شیمیایی و فیزیکی در صنایع پتروشیمی
همان طور که اشاره شد هیدروکربن های نفتی و گازی در صنایع پتروشیمی طی یکسری عملیات به فرآورده های پتروشیمی تبدیل می شوند.
این عملیات را می توان به دو گروه کلی روش های شیمیایی و فیزیکی به شرح زیر دسته بندی کرد:
روش های شیمیایی در پتروشیمی
کراکینگ
کراکینگ فرآیندی است که در صنایع پتروشیمی کاربرد داشته و برای کاهش وزن مولکولی هیدروکربن ها به وسیله شکستن پیوند های آن ها استفاده می شود.
کراکینگ گرمایی یا پیرولیز، کراکینگ کاتالیستی، هیدروکراکینگ و کراکینگ با بخار آب از متداول ترین انواع روش های کراکینگ در صنایع هستند. این فرآیند در دما و فشار بالا بدون کاتالیزور انجام می شود و در دمای پایین و فشار کم، در حضور کاتالیزور انجام می شود.
ریفرمینگ
ریفرمینگ یک نوع تجدید آرایش مولکولی است. در این فرآیند تعداد اتم های کربن در خوراک و محصول یکسان بوده ولی تعداد اتم های هیدروژن آنها با یکدیگر متفاوت است.
از انواع ریفرمینگ میتوان به ریفرمینگ کاتالیستی (کاتالیزوری) و ریفرمینگ بخار آب اشاره کرد.
پلیمریزاسیون
پلیمریزاسیون یک واکنش شیمیایی است که طی آن و تحت شرایطی، هیدروکربن های ساده و کوچک غیر اشباع به هم متصل شده و تولید یک ماکرومولکول می کند.
آلکیاسیون
تولید مولکول های اشباع شده پیچیده از طریق پیوستن مولکول های اشباع نشده را، آلکیاسیون یا پیوند مولکولی می گویند.
هیدراسیون
واکنش آب با هیدروکربن ها را هیدراسیون می نامند.
اکسیداسیون
به واکنشی اطاق می شود که در آن اکسیژن با هیدروکربن ها ترکیب می شود.
آمواکسیداسیون
زمانی که واکنش اکسیداسیون در حضور آمونیاک اتفاق بیفتد، فرآیند را آمواکسیداسیون می نامند.
کلریناسیون
فرآیند ترکیب کلر با هیدروکربن ها را، کلریناسیون یا کلرافزایی می گویند.
الکترولیز
تجزیه محلول های آبی یا تجزیه اماح غیرآلی مذاب توسط جریان الکتریسیته را الکترولیز می نامند.
روش های فیزیکی در پتروشیمی
تقطیر
یکی از روش های فیزیکی جدا سازی تقطیر است که در طی آن مواد براساس اختاف در نقطه جوششان از یکدیگر تفکیک می شوند معمولاً جسم سبک تر به علت نقطه جوش پایین تر از بالای برج و مواد سنگین تر به علت نقطه جوش بالاتر از پایین برج خارج می شوند.
جذب
نفوذ ماده ای در ماده دیگر را جذب می گویند.
در جذب معمولاً یک مخلوط گازی با یک مایع تماس پیدا کرده و در طی این عمل یکی از اجزای مخلوط گازی جذب مایع شده و به این ترتیب محلول جدیدی به وجود می آید.
عریان سازی
جداسازی یک ماده از مخلوطی از مواد به کمک بخار آب در برج تقطیر را عریان سازی می نامند.
کریستالیزاسیون
ایجاد کریستال (بلور) ماده ای در مخلوطی از مواد که می تواند هم به منظور تخلیص و هم به منظور جدا سازی به کار رود، را کریستالیزاسیون می گویند.
استخراج
جداسازی یک ماده از مخلوطی از مواد به کمک یک حال را استخراج می نامند.
غربال کردن مولکولی
روشی است که به کمک یک غربال مولکولی مانند کریستال های زئولیت می توان ماده ای را از یک مخلوط جدا کرد.
طی این عمل مولکول های ماده مورد نظر که ابعادش از سایر مولکول های همراه کوچک تر است در شکاف ها و سوراخ های موجود در ساختمان کریستالی غربال نفوذ کرده و در نتیجه جذب می شوند و به این ترتیب عمل جدا سازی انجام می شود.
بالا بردن غلظت یکی از ترکیب شونده ها در مخلوط را تغلیظ می گویند معمولاً تغلیظ به کمک تبخیر در اثر حرارت صورت می گیرد.
