بلاگ

مساله زباله و دفع آن موضوع مهم و دغدغه‌زایی است که تاثیر مستقیمی در زندگی همه جانداران دارد. هر نوع زباله‌ای که قابل بازیافت نیست، باید به محل دفن زباله یا لندفیل منتقل شود. لندفیل به عنوان محل دفن زباله یا پسماند شناخته می‌شود.

دفن زباله

دفن زباله، رایج‌ترین و قدیمی‌ترین روش دفع زباله است. دفن سیستماتیک زباله در دهه ۱۹۴۰ آغاز شد.

از لندفیل برای اهداف متفاوتی مانند ذخیره‌سازی موقت، تجمیع و انتقال، انجام مراحل مختلف پردازش مواد زائد شامل دسته‌بندی، تصفیه یا بازیافت جهت مدیریت صحیح زباله‌ها استفاده می‌شود.

لندفیل به معنی پر کردن گودال در زمین برای دفع زباله است که این توده‌ها معمولا مجموعه‌ای از زباله‌های خانگی و تجاری هستند. نوع دیگر محل دفع زباله Land raising است که در این مکان، زباله‌ها روی زمین انباشته می‌شوند.

زباله‌هایی که از مشاغل ساختمانی و تجاری مانند خاک، بتن و آجر به وجود می‌آید، به عنوان زباله‌های بی‌اثر شناخته می‌شوند و بعید به نظر می‌رسد که با زباله‌های دیگر واکنش نشان دهند.

لندفیل در واقع یک گودال است که به طور مهندسی‌شده و منظم طراحی و در زمین اجرا شده است. این گودال به تعدادی سلول تقسیم می‌شود که هر سلول به منظور به حداکثر رساندن تراکم و حذف اثرات بالقوه محیطی ساخته شده است. در این سلول‌ها زباله‌هایی وجود دارند که قابل بازیافت نیستند، مانند ضایعات تجاری و صنعتی، مصالح ساختمانی وغیره.

تکمیل ظرفیت لندفیل

با تکمیل ظرفیت محل دفن زباله، در استفاده از آن محدودیت ایجاد می‌شود و در نتیجه به مرحله بازسازی می‌رسد. یک لندفیل پس از کامل شدن ظرفیت آن، به فضاهای سبز مانند پارک‌ها و محوطه‌های اجتماعی تبدیل می‌شود.

زمان تکمیل ظرفیت یک لندفیل به نوع زباله‌ها و مقدار آن‌ها بستگی دارد. با این وجود معمولا سال‌ها طول می‌کشد تا یک لندفیل به حداکثر ظرفیت خود برسد و بازسازی شود.

زمانی که لندفیل دیگر ظرفیت دریافت زباله نداشته باشد، روی آن را با یک لایه خاک رس یا پوشش گیاهی می‌پوشانند و از آن فضا برای مصارف دیگر استفاده می‌کنند.

لندفیل و محیط زیست

محل ساخت لندفیل نباید منطقه‌ای حساس از نظر محیط زیستی و باید با استفاده از سیستم‌های نظارت بر محیط زیست، ساخته شوند. سیستم‌های نظارتی هر نشانه‌ای از آلودگی آب‌های زیرزمینی و گازهای دفن زباله را بررسی می‌کنند.

مکان‌های دفع زباله، منبع اصلی آلودگی هستند و از نظر ظاهری، شکل بدی در منطقه ایجاد می‌کنند. زباله‌ها در لندفیل با سرعت کمتری تجزیه می‌شوند که این مساله مشکلاتی را در طبیعت، محیط زیست، زیست جانداران، گرمایش جهانی و غیره ایجاد کرده است.

سموم، شیرآبه و گازهای گلخانه‌ای، مهم‌ترین مشکلات لندفیل هستند.

زباله‌هایی که در حال پوسیدگی هستند، مواد شیمیایی و اسیدی ضعیفی تولید می‌کنند که با مایعات موجود در زباله‌ها ترکیب شده و شیرابه و گاز در لندفیل ایجاد می‌کنند. مناظر ناخوشایند، بوهای شدید و هجوم حیوانات موذی از معضلات محل‌های دفن زباله هستند.

موادی مانند زباله‌های الکترونیکی، کامپیوترها، تلویزیون و غیره دارای مواد سمی و خطرناکی نظیر جیوه، آرسنیک، کادمیوم، پی وی سی، حلال‌ها، اسیدها و سرب هستند. به مرور زمان، این سموم به بستر خاک و جریان آب‌های زیرزمینی نفوذ می‌کنند که می‌توانند تا سال‌ها مخاطرات زیست محیطی ایجاد کنند.

شیرابه مایعی است که در جریان تجزیه شدن زباله‌ها ایجاد می‌شود و به قدری سمی است که می‌تواند خاک، آب‌های زیرزمینی و بسیاری دیگر را آلوده و مسموم کند.

کامل شدن ظرفیت سلول، زمان طولانی‌ تا یک سال را نیاز دارد که در این مدت، با توجه به شرایط آب و هوایی محل ساخت لندفیل، بارش باران اتفاق می‌افتد. آب باران می‌تواند 5 تا 7 درصد سموم موجود در زباله‌ها را در خود حل کند و شیرابه‌ای جاری شود که آمونیاک و دیگر سموم را در خود دارد.

می‌توان گفت بزرگ‌ترین تهدید زیست محیطی ناشی از دفن زباله، تولید گازهای گلخانه‌ای است. در طی فرآیند تجزیه به صورت بی‌هوازی، زمانی که مواد آلی چون ضایعات مواد غذایی و زباله‌های سبز در لندفیل فشرده و پوشانده می‌شوند و اکسیژن از بین می‌رود، گاز متان تولید و از لندفیل خارج می‌شود. این گاز نزدیک به 25درصد قوی‌تر از دی اکسید کربن است و قابلیت اشتعال دارد که در صورت تجمع در غلظت بالا، پیامدهای خطرناکی خواهد داشت.

از جمله راه حل‌های برطرف کردن این گونه مشکلات، کمپوست کردن ضایعات غذا و زباله‌های سبز است که می‌تواند مؤثر باشد.

عایق‌بندی لندفیل

محصولات ژئوسنتتیک با قابلیت‌های کارآمد، توانسته‌اند از بسیاری از مشکلات موجود در لندفیل جلوگیری کنند. این فناوری نسبتا جدید عمر کمتر از 50 سال دارد؛ اما به خوبی توانسته معضلات، بحران‌ها و مشکلات را حل کند و پروژه‌های زیرساختی مهمی را با موفقیت به بهره‌برداری رسانده است.

از جمله این محصولات ژئوسنتتیک، ژئوممبران است که توانایی عایق‌بندی نزدیک به 100درصد دارد. زمانی که گودال ایجاد می‌شود، بستر خاکی آن با ورق‌های ژئوممبران پوشانده می‌شود. این ورق‌ها ضخامت‌های 0.5 میلی متری تا 2 میلی متری دارند و به دلیل ترکیب ساختاری پلیمری، در برابر آسیب‌های فیزیکی مقاوم بوده و در صورت پارگی قابل ترمیم هستند. ژئوممبران‌ها عایق رسانایی هستند و با ماده‌ای خنثی هستند که با مواد شیمیایی مضر ترکیب نمی‌شوند.

این ویژگی‌های به شدت کاربردی و مؤثر مثل نصب آسان موجب شده استفاده از ژئوممبران به عنوان یک عایق مطمئن و بادوام در لندفیل، از آلوده شدن خاک، آب‌های زیرزمینی و به طور کلی محیط زیست محل ساخت لندفیل، جلوگیری شود. با عایق‌بندی لندفیل توسط ژئوممبران، دیگر شیرابه‌ها و سموم موجود در زباله‌ها، وارد آب و خاک نمی‌شود و زباله‌ها در بستر ژئوممبران با معضلات کمتر تجزیه می‌شوند.

ژئوممبران به تکنسین‌ها کمک می‌کند تا لندفیل‌هایی با حداکثر ظرفیت بسازند، بدون اینکه به بستر و اطراف گودال، آلودگی و آسیب وارد شود و از منابع آبی و خاکی محافظت شود.

سخن پایانی

زباله از پیامدهای زندگی انسان روی کره زمین است. انسان برای دفع زباله از گذشته تا امروز، از روش دفن استفاده کرده است. امروزه دفن زباله به صورت سیستماتیک و اصولی انجام می‌شود تا از خطراتی که دفن زباله در محیط زیست ایجاد می‌کرد، جلوگیری شود. عایق‌بندی بستر گودال دفن زباله با ژئوممبران، توانسته تا حد بسیار زیادی از آلوده شدن خاک و آب‌های زیرزمینی جلوگیری کند و امنیت آب و خاک محیط بستر و اطراف لندفیل را تامین کند.