جلبک که با نام دیگر گاو آب هم شناخته می شود در واقع به موجودات که شبیه گیاه هستند و در آب رشد می کنند گفته می شود. در این مقاله به بررسی بیشتر این موجود آبزی می پردازیم و اطلاعاتی مهم و کاربردی در این خصوص به شما ارائه می کنیم. پیشنهاد می کنیم تا انتها با ما همراه باشید و در صورت تمایل نظرات خود را در قسمت دیدگاه با ما در میان بگذارید.
ویژگی های جلبک
جلبک ها در نزدیکی آب ها و ریشه آن ها اصلا مشخص نمی باشد. البته جلبک ها گیاه نیستند. ریشه کلمه جلبک به این دو کلمه بر میگردد: جل + بک
بخش اول به معنای پارچه است
بخش دوم به معنای قورباغه که به معنای پناهگاه قورباغه ها می باشد.جلبک ها از ریشه و ساقه و برگ تشکیل نشده اند.
در اطراف یا ساختار زایشی جلبک ها یاخته های محافظ وجود ندارد. پس به این معناست که نمیتوان جنین در جلبک هارا مشاهده کرد. جلبک ها را می توان در محیط های متفاوتی مشاهده کرد اما آب بهترین جایی است که بیشترین مقدار جلبک را دارد.
کاربرد های جلبک:
از جمله صنایعی که در آن از جلبک استفاده می شود می توان به موارد زیر اشاره داشت:
- صنایع شیرینی پزی و مواد غذایی که به عنوان ماده ضد یبوست استفاده می شود
- تهیه کیک
- ماکارانی
- ماست و پنیر
- تصفیه کننده آب
- تامین غذای دام ها
- به عنوان کود در کشاورزی
- چرم سازی
- پزشکی
- نساجی
- ساخت پروتز دندان
شرایط راه اندازی پرورش جلبک
سرمایه لازم برای پرورش جلبک متغیر است و از آنجایی که انتخاب یک جلبک مناسب که نیاز به مراقبت های خاصی هم نداشته باشد بسیار سخت است. به همین دلیل نمی توان به راحتی خط تولید یک جلبک خاص را راه اندازی کرد اما این کار ناممکن هم نیست. اگر علاقمند به این موضوع هستید پیشنهاد می کنیم مقاله ساخت استخر پرورش جلبک با ژئوممبران را مطالعه کنید و همچنین برای آشنایی با ژئوممبران هم دو لینک زیر در دسترس شما قرار دارد.
انواع جلبک ها
جلبک قرمز
این جلبک که در اعماق دریاها یافت می شوند و پرورش آن نیازمند ملاحظات بسیار دقیق و حساس می باشد. این جلبک ها علاوه بر این که خواص بالایی دارند به فاکتور هایی ماند آب دریا نیازمند است تا بتواند رشد کند.
جلبک سبز
این مدل از جلبک ها که به کاهوی سبز نیز معروفند در صنعت رنگ سازی کاربرد بسیاتری دارند.
جلبک قهوه ای
در آب های سرد و در میان صخره ها یافت می شوند که در درمان انواع عفونت ها و سرطان ها مورد مصرف قرار می گیرند.
جلبک های تک سلولی یا طلایی
در آب های شور، شیرین و خاک های مربوط یافت می شوند که غذای مورد علاقه ماهیان و میگو ها به شمار می روند و همچنین در صنعت کشاورزی و نانو پزشکی کاربرد دارند.
جلبک سلولی اسپرولینا
این جلبک بسیار شبیه باکتری ها می باشد و یک جلبک سیانوباکتری است. این جلبک ها از ارزش غذایی بسیار بالایی برخوردار اند و بیشتین استفاده را در صنعت غذایی دارد.
جلبک تک سلولی کلرلا
از راه فتوسنتز رشد می کند و به دلیل ارزش غذایی بالایی که دارد در صنعت غذایی مورد استفاده قرار می گیرد.
نکات مهم در خصوص پرورش جلبک
از میان روش های کشاورزی دریایی، کشت جلبک دریایی به واسطه پر بازده بودن و استفاده از محصولات غذایی، بهداشتی و صنعت، محبوب ترین روش محسوب می شود.
پرورش جلبک علاوه بر کاربردهای فراوان و ایجاد درآمد بالا سرمایه کمی نیاز دارد. عدم صرف هزینه و سرمایه بالا امکان کشت در آب های شور و عدم نیاز به خاک زراعی برای کشت، زود بازدهی محصول، راندمان بیولوژیکی بالا، امکان صارات محصول و تولید اشتغال مهم ترین مزیت پرورش جلبک ها هستند. برداشت جلبک به صورت صنعتی و گسنترده مستلزم استفاده از مکان های وسیع است.
برای این منظور می توان از مکان های طبیعی رشد جلبک همانند: دریا ها و مزار برنج بهره جست و یا با ساخت استخر های خاکی روباز و آبگیر ها به پرورش آن پرداخت که مدیریت این روش در مقایسه با روش طبیعی آسان تر است. زیرا می توان به راحتی تعویض آب، آبگیری و کنترل فاکتور های محیطی را پیاده سازی کرد.
استخر مناسب پرورش جلبک
استخر هایی که برای این امر مورد استفاده قرار میگیرند نباید عمقی بیشتر از یک متر داشته باشند. زیرا جلبک ها در این شرایط رشد نمی کنند و یا سرعت رشد آن ها پایین است.
بهترین عمقی که برای استخر پرورش جلبک در نظر گرفته ی شود 30 تا 40 سانتی متر است. با توجه به اینکه منابع آبی کشور محدود بوده و کشاورزی به روش کنونی مورد تهدید قرار گرفته است.
میتوان با توسعه کشت جلبک در مناطق مستعد به آموزش و ترویج کشت محصولات دریایی در قالب کسب و کارهای خرد و متوسط با مشارکت احاد مردم به ویژه ساحل نشینان روی آورد و به جای فشار بر اکوسیستم ها از روش های پایدار برای اشتغال زایی استفاده کرد.
تولید جلبک و بحث فرآوری آن دو مقوله جداست که لازم است بدانید پروسه فرآوری جلبک حی از تولید آن هم مهم تر و سود آور تر است.
شما می توانید تولید و پرورش جلبک را را گسترش و آن رابه یک مزرعه ی شش هکتاری و یک یک کارخانه ی تولید جلبک تبدیل کرده.
خواهید خواند: ساخت استخر پرورش ماهی وجلبک با ورق ژئوممبران
تجهیزات مورد نیاز برای پرورش جلبک:
- اکسیژن متر
- شوری سنج
- ترازو با دقت یک گرم
- دما سنج
- جمع آوری جلبک استوک از دریا
آب استخر ها هر 3 روز یکبار نیاز به تعویض دارد و بسته به این که استخر چه اندازه باشد هر هفته نیاز به چند گرمی کود دهی دارد. همچنین هر هفته یکبار باید از نظر زمان زیست سنجی فاکتور های فیزیک و شیمیایی از قبیل دمای آب، شوری آب و اکسیژن اندازه گیری می شود.
پارامتر های مهم برای پرورش جلبک
نور جلبک ها
برای گیاهان برای رشد و فتوسنتز نیاز به نور داند با این تفاوت که نیاز نوری آن ها کمتراست. بنابر این قرار دادن منبع نور در سیستم بین مخازن لازم است. اما هنگامی که نور کافی برای جلبک تامین گردد رشد گیاهان به حداکثر می رساند.
هوادهی
لازم است یک پمپ هوای کوچک داشته باشید تا نیاز به اکسیژن و دی اکسید کربن مورد نیاز جلبک هارا بتواند تامین کند.
مواد غذایی
در درسترس بودن مواد غذایی به رشد جلبک ها کمک خواهد کرد شما میتوانید مصرف لازم برای جلبک را از فروشگاه های آبزیان و یا محصولات کشاورزی تهیه کنید مواد مورد نیاز شامل:
- بیکربنات سدیم
- سولفات منیزیم
- نیترات پتاسیم
- اسید سیتریک
- نمک اوره
- کلرید کلسیم
- سولفات آهن
- سولفات آمونیوم
